شوک آنافیلاکتیک عبارت است از واکنش آلرژیک از نوع کلاسیک افزایش حساسیت (تیپ 1) به واسطه ی IgE که باعث آزادسازی مقادیر زیادی هیستامین از ماست سلها و بازوفیل ها می گردد.

علل شایع این نوع شوک عبارتند از پنی سیلین، آسپرین و دیگر NSAIDs، کوتریموکسازول،ACEls، مواد حاجب رادیوگرافی، گزش حشراتی مانند زنبورها، بادام زمینی، صدفهای دریایی،شیر، تخم مرغ، منوسدیم گلوتامات، نیتریتها و رنگها
(هشدار: مصرف همزمان داروهای بتابلواکر با خطر آنافیلاکسی شدید و طولانی همراه می باشد.)

• کهیر، ادم بافت نرم، قرمزی و گرمی پوست.
• ویزینگ ثانویه به برونکواسپاسم، استریدور به علت ادم حنجره و هیپوتانسیون ناشی از وازودیلاسیون.
• موارد شدید: فقدان هوشیاری، گشاد شدن مردمکها، بی اختیاری ادرار و مدفوع و تشنج
• عود انافيلاکسی در تماسیهای بعدی : گزش حشرات ۴۰ تا ۶۰ درصد، مواد حاجب رادیوگرافی -۲۰ تا ۴۰ درصد و پنیسیلین ۱۰ تا ۲۰ درصد.
(مهم: تشخیصی آنافیلاکسی بر پایه ی تظاهرات بالینی استوار است و هیچ تست تشحیصی برای آنافیلاکسی وجود ندارد.)

انواع دیگر شوک توزیعی (شوک سپتیک، شوک نوروژنیک)
واکنش وازووا گالی، آنژیوادم، اپیگلوتیت، جسم خارجی و آسم.
سندروم های ایسکمیک حاد کرونر یا دیسی ریتمیهای قلبی.

1- برقراری راه هوایی
2- برقراری تنفسی
3- اصلاح ھیپوتانسیون
4- قطع مادهی مقصر
5- اپی نفرین
6- آنتی هیستامین
7- استروئید
8- گلوکاگون
9- پذیرش
10- ترخیص

• راه هوایی: از بازبودن راه هوایی بیمار مطمئن و بیمار را اینتوبه کنید.
(هشدار: درصورت خشونت صدا یا احساس توده در گلو، بلافاصله بیمار را انتویه نمایید و قبلاً کیت کریکوتیرو تومی را آماده کنید.)
• تنفس: با تجویز اکسیژن و آلبوترول تنفسی بیمار را بهبود بخشید.
Oxygen (Entonox, Bulk) 5-10 L/min.
Albuterol (Proventil, Ventolin, Solu 0,5%, C) Adults 2.5mg tid-gid; Children 0.1mg/kg id-gid by nebulizer.
• هیپوتانسیون: اغلب بیماران، به ویژه بیماران مبتلا به هیپوتانسیون، به حجم زیادی از محلول کریستالوئید (نرمال سالین، رینگر لاکتات) نیاز دارند.
Lactated Ringers Solution (Solu 500 1000ml, c) 1000-2000ml IV inf.
(هشدار:اگر پس از انفوزیون ۱ تا ۲ لیتر مایع وریدی، هايپوتانسيون وجود داشته باشا، اپی نفرین وریدی تجویز کنید.)
• قطع ماده مقصر ماده (آنتی ژن) یا داروی مقصر باید قطع گردد. انفوزیون وریدی را قطع ک و نیش زنبور را بیرون بکشید.
• اپی نفرین: اگر علایم شدید نباشد از اپی نفرین SC/IM استفاده کنید ولی درصورت علایم شدید (دیسترس شدید تنفسی، ادم حنجره یا شوک) اپی نفرین IV لازم است.
Epinephrine (Epipen, Inj 1mg/ml, c) Adults: 0.1-0.5mg sc/M. 0.1-0.25mg IV slowly over 5-10 mins, 1-4 mg/min IV inf Children: 0.01mg/kg SC, 0.1mg IV slowly over 5-10mins, 0,1-1.5mcg/kg/min IV inf. محلولی mg/m 1 محلول 1mg/ml اپی نفرین، محلول یک در هزار است که می توان آن را SC/IM تجویز کرد. برای تجویز وریدی در بالغین محلول یک در ده هزار و در کودکان محلول یک درصد هزار به کار می رود. جهت تهیهای محلول یک در ده هزار، یک میلی لیتر محلول یک در ده هزار را با ده میلی لیتر محلول نرمال سالین رقیق کنید. یک میلی گرم معادل یک میلی لیتر محلول یک در هزار یا ۱۰ میلی لیتر محلولی یک در ده هزار می باشد. برای انفوزیون، دارو را با ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی لیتر محلولی D5W رقیق تر کنید. از تزریق IM در باسن پرهیز کنید، زیرا باعث نکروز می شود.
• آنتی هیستامین : هم بلوکرهای H2 مثل دیفن هیدرامین و هم بلوکرهای H1 مثلی رانیتیدین را می توان تجویز کرد.
Diphenhydramine ((Benadryl, Inj 50mg/ml, B) Adults: 50mg, Children: 2mg/kg IV/IM.
Ranitidine (Zantac, Inj 50mg/2ml, B) 50mg IV.
• استروئید : استروئیدها فقط واکنشهای آلرژیک پایدار یا تأخیری را کنترل می کنند. در موارد خفیف از استروئید خوراکی و در صورت شدید بودن از استروئید وریدی استفاده می شود.
Prednisolone (Delta-Cortef, Tab 50mg, C) 60mg PO Hydrocortisone (Solu-Cortes. In 100, 500mg, C) 100-250mg IV.
• گلوکاگون : اگر بیمار بتابلوکر مصرف کرده باشد، گلوکاگون تجویز می گردد. این دارو در درمان هیپوتانسیون مقاوم به اپی نفرین و مایعات ممکن است مفید باشد.
Glucagon (Inj 1mg B) 1-2mg SC/IM/IV,
• پذیرش : اگر واکنشی خفیف باشد بیمار را تا یک ساعت تحت نظر داشته باشید ولی اگر بیمار پی نفرین دریافت کرده است باید تا ۶ ساعت تحت نظر باشد.
(هشدار: تمام بیماران مبتلا به واکنشهای شدید باید در CU/ پذیرش شوند.)
بیماران مبتلا به آنژیوادم ناشی از ACEls به درمان های معمولی مقاومند. اگر شدت بیماری متوسط تا شدید باشد، بیمار را برای تحت نظر گرفتن دقیق، پذیرش نمایید.
• ترخيص : بیمار را با نسخهی ذیلی ترخیصی کنید (ملات مصرف ۴ روز:)
Diphenhydramine (Benadryl, Tab 25, 50mg Elixir 12.5mg/5ml, B) Adults: 25-50mg Po tid-qid; Children: 12.5-25mg PO tid-qid.
Prednisolone (Delta-Cortef, Tab 5, 50mg) 2.5-15mg PO bid-tid. Epinephrine (EpiPen, kit) Autoinjection Prn.
به بیمار آموزشی دهید که در صورت مواجهه با ماده ی آلرژن یا بروز علایم حساسیت، کیت اپی نفرین را به خودش تزریق نماید.
برای پیگیری، مشاوره با آلرژیست (متخصص آلرژی) به صلاح بیمار می باشد.